یکی از چالش ها و اتفاقاتی که تقریبا اکثر مردم کشور با آن روبرو هستند مساله و معضل اجاره خانه می باشد. عده ای برای اجاره کردن خانه درگیر این مورد هستند و عده ای نیز به عنوان مالک و صاحب خانه، طرف دیگر بحث اجاره ملک میباشند. افزایش هزینه ها، تورم و شرایط اقتصادی و موارد دیگری از این دست باعث شده، افراد زیادی اجاره نشین شوند و توانایی خرید خانه را نداشته باشند. وقتی یک مساله در جامعه زیاد می شود، مشکلات و اتفاقات قانونی و پر دردسر آن نیز زیاد می شود. برای همین بهتر است قبل از بستن اجاره نامه چه به صورت دستی و چه به صورت ثبتی و رسمی اطلاعاتی داشته باشیم و یک سری نکات مهم حین قرارداد اجاره خانه را بررسی کنیم.
اصطلاحات کاربردی در اجاره نامه دستی
چند اصطلاح کلی در اجاره نامه استفاده می شود مانند موجر که همان صاحب خانه یا مالک می باشد. مستاجر نیز شخصی است که قرار است خانه را برای مدت معلوم اجاره نماید. این دو واژه بیشترین کاربرد را در اجاره نامه دارند. حالا در ادامه به نکات مهم حین قرار داد اجاره خانه می پردازیم.
-
تعریف اجاره نامه دستی
این اجاره نامه یا قولنامه همانطور که از اسمش مشخص است یک برگه ای می باشد که موجر و مستاجر بعد از توافق اولیه در مورد اجاره و رهن، تمام قوانین و شروط خود را در آن برای مدت مشخص تعیین می کنند. اصولا اجاره نامه ها سه برگی میباشند (1برگ برای موجر، برگی برای مستاجر و یکی در دست مشاور املاک) که دارای اعتبار بالایی هستند. در صورت بروز هر مشکلی میتوانید در جاهای مختلف از جمله دادگاه به آن استناد کنید. برای همین باید در جزییات آن دقت زیادی شود.
-
آگاهی از قوانین اجاره
این قوانین به صورت دو طرفه مهم می باشد و از نکاتی است که هم مستاجر و هم موجر باید به درستی به آن بپردازند. چرا که این قوانین در صورت بروز مشکل تعیین کننده حق و حقوق طرفین می باشد و در صورتی که شما اطلاع کافی از آنها را نداشته باشید و پای اجاره نامه را امضا کنید، ممکن است بعدا دچار مشکل شوید. در ادامه به برخی از سایر نکات مهم حین قرار داد اجاره خانه خواهیم پرداخت.
همچنین بخوانید : مالیات درآمد بر اجاره چیست؟
قرار داد رسمی چیست و چه تفاوتی با اجاره نامه دارد؟
بعضی افراد به اجاره نامه نوشته شده در بنگاه مسکن و نزد مشاور املاک رضایت نمی دهند و جدای آن می خواهند به صورت رسمی در دفترخانه نیز مراتب قرارداد اجاره ثبت شود. بنابراین مشخصات گفته شده در اجاره نامه را وارد برگه های مشخص دفاتر ثبت اسناد می کنند و پس از امضا برای انجام امور ثبت تحویل دفترخانه می دهند. تفاوت این قراردادهای رسمی با قولنامه دستی فقط در این مورد است که آن بدون مراجعه به دفترخانه و روی برگه ثبت می شود.
-
دریافت کد رهگیری برای عقد قرارداد اجاره
یکی از نکات مهم حین قرارداد اجاره خانه، دریافت کد رهگیری است. چند سالی است که با تاکید قانون و تصویب آن، کارشناسان و مشاوران بنگاه ها و املاکی ها باید مفاد اجاره نامه را در یک سیستم و سامانه ثبت کنند. این ثبت سامانه برای دسترسی دولت و نهادهای ناظر در زمینه مالیات و تحلیل وضعیت مسکن مناسب است و از طرفی قرارداد شما از حالت برگه ای خارج شده و تحت هر شرایطی در سامانه موجود می باشد.
حالا که اجاره نامه شما در سامانه ثبت شد، کد رهگیری برای شما ارسال می شود که در مواقع بسیار زیادی به کمک شما می آید و کارهای زیادی را می توانید با آن انجام دهید. از جمله برای ثبت پلاک خودرو با این کد رهگیری وضعیت آدرسی شما مشخص می شود. در ادامه به برخی از سایر نکات مهم حین قرار داد اجاره خانه خواهیم پرداخت.
-
هزینه تعمیرات و شارژ ساختمان
قیمت ها بسته به این که شامل هزینه های کلی باشند یا هزینه های جزیی، پرداخت آنها متفاوت است. هزینه های کلی مانند خرابی ایزوگام و رنگ کاری در و دیوار ساختمان و .. بر عهده مالک یا موجر می باشد.
هزینه های جزئی مانند سوختن لامپ، تعویض موارد مصرفی خانه و .. بر عهده مستاجر است. در زمینه شارژ ساختمان عرف بر این است که شخصی که استفاده می کند یا همان مستاجر پرداخت کند. چرا که شارژ برای مواردی مانند شستشوی پله و حیاط، بررسی مشکلات جاری ساختمان و … استفاده می شود و مستاجر از تمیز بودن پله و رفع مشکلات دیگر لذت می برد.
-
رسید پرداخت اجاره بها
نه تنها در زمینه اجاره بها که در هر زمینه ای شما وقتی پولی را پرداخت می کنید که رفع دین و قرض می کند باید رسید یا مشخصاتی داشته باشید. البته الان سیستم انتقال بانکی و رسیدهای بانکی مشخص است که در یک تاریخ خاص، مبلغی را شما به حساب فرد مورد نظر واریز می کنید و تا حدودی مشکل این رسید را حل می کنند.
اما اگر تحت شرایطی نیاز پیدا کردید نقدا اجاره را پرداخت کنید حتما رسید دریافت کنید، چرا که در بعضی موارد ملک دست وراث می باشد و ممکن است هر زمان اتفاقی بیافتد و شخصی که شما با آن فرد قرارداد بسته ای از دسترس خارج شود. برای اینکه با خیال راحت اطلاعات کافی را در اختیار خانواده اش قرار دهید، این رسیدها را همیشه تهیه کنید و مرتب نگهداری کنید.
-
متن تمدید قرارداد
یکی دیگر از نکات مهم حین قرارداد اجاره خانه، متن تمدید قرارداد است. در صورتی که از قرارداد قبلی با مالک رضایت کامل را داشته اید، یا اگر مالک هستید از مستاجر خود رضایت کاملی را دارید و می خواهید اجاره نامه را تمدید کنید. در این موارد بسته به تغییرات قیمت اجاره و رهن می توانید تصمیم بهتری بگیرید. اگر تغییرات عددی نداشتید با اضافه کردن یک بند در پشت اجاره نامه با مضمون تمدید قرارداد به راحتی همان قوانین را برای یک سال دیگر تمدید خواهید کرد. اما اگر میزان اجاره و رهن را تغییر داده اید، بهتر است یک برگه قرارداد جدید نوشته شود.
یکی از نکات مهم حین قرارداد اجاره خانه امکان پذیر بودن تغییر اجاره بها در طول سال قرارداد است
این مورد تحت هیچ شرایطی امکان ندارد و موجر در طول سال قرارداد نمی تواند هزینه اجاره را بیشتر کند. با این حال اگر تغییرات تورمی و اختلاف هزینه ها زیاد شد، در پایان سال و بعد از اتمام قرارداد می تواند درخواست اجاره بیشتری برای قرارداد جدید داشته باشد. در این شرایط مستاجر وضعیت را بررسی می کند و در صورتی که توان پرداخت هزینه گفته شده را داشته باشد می تواند قرارداد را یک سال دیگر تمدید کند.
با مستاجری که ملک را تخلیه نمی کند چه باید کرد؟
البته باید اول ببینیم حق با مستاجر است یا با موجر؟ موجر در دو حالت می تواند دستور تخلیه را به مستاجر بدهد. یک حالت اتمام قرارداد سالیانه می باشد که در پایان آن موجر موظف به جایجایی است. حالت دوم زمانی پیش می آید که مستاجر به مدت 3 ماه اجاره خود را پرداخت نکرده است. در این حالت نیز موجر می تواند امر به تخلیه ملک بکند و در صورتی که مستاجر خانه را خالی نکند امکان شکایت و پیگیری قانونی برای موجر فراهم است. در غیر این دو حالت موجر هیچ درخواست یا امری برای خالی کردن خانه از مستاجر نمی تواند داشته باشد.
جمع بندی نکات مهم حین قرارداد اجاره خانه
این نکات گفته شده برای زمانی است که شما صحبتها را به صورت کامل انجام داده اید و مقدار اجاره و رهن مشخص شده است. در این حالت با اطلاعاتی که اینجا بیان شد و یک تمرکز خوب همراه با دقت در جزییات نوشته شده اقدام به امضای قرارداد نمایید.